مشوق‌هاى صادراتى

از آنجائى‌که رشد صادرات موجب ورود ارز به کشور و افزايش درآمدهاى اقتصادى مى‌گردد دولت تمهيدات و تسهيلاتى را جهت تشويق و حمايت از صادرکنندگان به کار گرفته تا از اين طريق موجب افزايش و تسهيل صادرات شود
واردات در مقابل صادرات
يکى از راه‌هاى تشويق صادرکنندگان، اجازه ورود اقلام خاصى از کالاهاى مورد نياز براى توليد کالاى صادره يا به‌طور کلى کالاهائى است که متضمن منفعت مطلوب براى صادرکننده و ادامهٔ صدور کالا و تحصيل امتياز مجدد ورود کالاهاى موردنظر است. البته اين روش تا آنجا که مربوط به اقلامى مى‌شود که منحصراً در کار توليد مجدد کالاى توليدى استفاده مى‌گردد، روش مطلوب و اقتصادى مى‌باشد، ولى هرگاه در رابطه با ورود کالاهائى غير از کالاهاى صادره يا اقلام صادراتى کشور باشد، خصوصاً زمانى که اقلام لوکس و مصرفى را تشکيل مى‌دهد، صرف‌نظر از ضرورت ورود اين قبيل کالاها يا عدم ورود آنها نه تنها فاقد جنبه اقتصادى و مطلوب، بلکه زمينهٔ بى‌ثباتى در امر صادرات را فراهم نموده و به تدريج به‌صورت آفتى براى صادرات کشور در خواهد آمد، به نحوى که هرگاه دولت چنين امتيازى را نخواهد يا صلاح نباشد اعلام کند، يک‌باره آمار صادرات کشور سير و شتاب نزولى يا برعکس خواهد يافت
اعطاء جوائز صادراتى يا سوبسيد صادراتى (Export Subsidis)
اين سياست به منظور تشويق صادرات، در جائى که عرضه کالا به قيمت تمام شده براى توليدکننده مقرون به صرفه نبوده و زيان‌آور خواهد بود، يا به‌طور کلى به منظور تقليل قيمت تمام شده، به نحوى که مصرف‌کننده مايل به خريد کالا باشد، به صادرکننده يا توليدکننده، به‌صورت‌هاى مختلف، اعم از تخفيف يا معافيت کامل در ماليات‌ها، اعمال روش بازپرداخت‌هاى گمرکى و بالاخره با پرداخت نقدى انجام مى‌گيرد.



نقش بازاريابي در توسعه صادرات
يكي از مهمترين ابزارهاي استراتژي توسعه صادرات، برخورداري از مزيت نسبي در گردونه مبادلات خارجي است. ممكن است كشوري از لحاظ توليد مزيت داشته باشد ولي از نظر بازرگاني فاقد مزيت باشد. اين فقدان مزيت بازرگاني از ناكارايي نسبي در بازاررساني كالا در مراحلي همچون بسته بندي، حمل، كنترل كيفيت، .استانداردهاي توليدي، عدم دسترسي به اطلاعات مربوط به تجارت جهاني و ... ناشي مي شود.
بخش صادرات ايران به علت عدم وجود يك سيستم بازاريابي و بازرگاني مناسب و كارا نتوانسته است به خوبي توسعه يابد. به طوري كه در اغلب موارد كالا و خدمات صادراتي ما با وجود برخورداري از كيفيت مطلوب و حتي فراتر از استانداردهاي جهاني به دليل نبود يك سيستم مناسب تبليغاتي و اطلاع رساني در بخش مبادلات خارجي جايگاه شايسته خود را در بازارهاي جهاني به دست نياورده است، در اغلب موارد بازرگانان به جاي افزايش صادرات، زمينه را براي افزايش واردات مهيا كرده اند. زير صادركنندگان به جاي تبليغ در مورد كالاي صادراتي خود از طريق روش هاي علمي در بازارهاي هدف، كالاهاي ساخت آن كشور را در دامن كشور تبليغ نموده اند و باعث افزايش مصرف اين كالاها شده اند. از طرف ديگر به علت ورود افراد ناآشنا و دلالان در امر صادرات، سهم صادرات ما را در برخي از بازارهاي جهاني كاهش داده است. البته عدم اطلاع دقيق توليد كنندگان كشور از شرايط و اوضاع .بازارهاي جهاني نيز مزيد بر علت شده تا سهم از اين بازارها كاهش يابد.
با توجه به مطالب فوق مي توان گفت كه در صورت اصلاح ساختار توليد در كشور و حمايت از صنايعي كه داراي مزيت رقابتي و نسبي در بازارهاي جهاني هستند، جهت تحقق توسعه صادرات غيرنفتي، فعال نمودن دفاتر بازرگاني يا نمايندگي هاي متعدد بازرگاني در كشورهاي مختلف، انجام تحقيقات بازاريابي خارجي، ايجاد نمايشگاه هاي داخلي و خارجي براي معرفي توانمندي هاي اقتصادي كشور، استفاده از آمار و اطلاعات لازم در ارتباط با حجم تجارت جهاني، ايجاد مراكز مطالعاتي در كشورهاي هدف براي آشنايي با سليقه و ترجيحات مصرف كنندگان در آن كشورها و آگاهي از شرايط بازارهاي جهاني جهت افزايش سهم تجارت خارجي ايران در اين بازارها از اهميت خاصي برخوردار است لذا متوليان امر در توسعه صادرات به ويژه وزارت بازرگاني بايد به اين مهم توجه داشته باشند كه توجه به مقوله بازاريابي مي تواند در افزايش درآمدهاي ارزي وتحقق اهداف توسعه صادرات نقش موثري ايفا نمايد. البته بايد به اين نكته اشاره كرد كه بدون اصلاح ساختار توليد و از بين بردن قوانين دست و پا گير كه مانع توليد سالم و رقابتي در ايران مي شوند مقوله بازاريابي نمي تواند نقش موثري در توسعه صادرات غير نفتي داشته باشد بلكه توليد كنندگان ايران بايد به فكر تقويت مزيت نسبي و رقابتي خود جهت توليدات با كيفيت بهتر و هزينه كمتر باشند تا بتوانند در بازارهاي جهاني حرفي براي گفتن داشته باشند در آن صورت تسخير بازارهاي جهاني از طريق بازاريابي مدرن سهل و دست يافتني است .
اميد است كه مسوولان در جهت رفع موانع توليد كشور و همچنين توجه بيش تر به مقوله بازاريابي اقدامات عاجل را انجام دهند تا شاهد ثبات در درآمدهاي ارزي ناشي از صادرات غيرنفتي باشيم.



بازاريابى براى صادرات در نمايشگاه
در مورد بازاريابي، قضاوت‌هاى متفاوت و گاه متضادى وجود دارد. بعضى بازاريابى را عامل مصرف‌زدگي، مادى‌گرائى و احتياجات کاذب مى‌دانند. بعضى نيز عقيده دارند که بازاريابى قيمت تمام شده را افزايش مى‌دهد بدون اينکه به ارزش حقيقى کالا بيفزايد و صرفاً ارزش کاذب روانى مى‌آفريند. بعضى پا را فراتر گذاشته، ادعا مى‌کنند که بازاريابى چيزى جز بمباران تبليغاتى و فريبکارى نيست و باعث آلودگى فرهنگى مى‌شود.
اما واقع امر اين است که رونق بازار، افزايش توليد ملى و شکوفائى اقتصاد بدون بازاريابى صحيح، به دشوارى قابل تصور است. با يک بازاريابى منطقى مى‌توان از مشکلات توزيع تا حدى کاست، تقاضاى کالاهاى داخلى را افزايش داد، ترکيب را بهبود بخشيد و بالاخره به افزايش صادرات کمک نمود.