موارد ثبت اجباری علامت تجاری:

بنا به تعریفی که در ماده 30 قانون ثبت علائم تجاری ارائه شده است علامت و نام تجاری به هر نشان و علامت قابل رویتی که اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد علامت یا نشان تجاری گفته می شود در تعاریف دیگری آمده است :

علامت جمعی یعنی هر نشان قابل رویتی که با عنوان علامت جمعی در اظهارنامه ی ثبت معرفی شود و بتواند مبدا و یا هرگونه خصوصیات دیگر مانند کیفیت کالا یا خدمات اشخاص حقیقی و حقوقی را که از این نشان تحت نظارت مالک علامت ثبت شده جمعی استفاده می کنند متمایز سازد

نام تجاری یعنی اسم یا عنوانی که معرف و مشخص کننده ی شخص حقیقی یا حقوقی باشد

بالطبع ثبت این علامت دارای قوانین و محدودیت هایی می باشد که رعایت آن ضروری می باشد به عنوان مثال:

1 ـ نتواند كالاها یا خدمات یك مؤسسه را از كالاها و خدمات مؤسسه دیگر متمایز سازد

2 ـ خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد

3 ـ مراكز تجاری یا عمومی را به ویژه درمورد مبدأ جغرافیایی كالاها یا خدمات یا خصوصیات آنها گمراه كند

4 ـ عین یا تقلید نشان نظامی‌، پرچم‌، یا سایر نشانهای مملكتی یا نام یا نام اختصاری یا حروف اول یك نام یا نشان رسمی متعلق به كشور، سازمانهای بین‌الدولی یا سازمانهایی كه تحت كنوانسیونهای بین‌المللی تأسیس شده‌اند، بوده یا موارد مذكور یكی از اجزاء آن علامت باشد، مگر آن كه توسط مقام صلاحیتدار كشور مربوط یا سازمان ذی‌ربط اجازه استفاده از آن صادر شود

5ـ ـ عین یا به طرز گمراه‌كننده‌ای شبیه یا ترجمه یك علامت یا نام تجاری باشد كه برای همان كالاها یا خدمات مشابه متعلق به مؤسسه دیگری در ایران معروف است‌

6 ـ عین یا شبیه آن قبلاً برای خدمات غیرمشابه ثبت و معروف شده باشد مشروط بر آن كه عرفاً میان استفاده از علامت و مالك علامت معروف ارتباط وجود داشته و ثبت آن به منافع مالك علامت قبلی لطمه وارد سازد

7 ـ عین علامتی باشد كه قبلاً به نام مالك دیگری ثبت شده و یا تاریخ تقاضای ثبت آن مقدم یا دارای حق تقدم برای همان كالا و خدمات و یا برای كالا و خدماتی است كه به‌لحاظ ارتباط و شباهت موجب فریب و گمراهی شود.

بنا بر ماده40 قانون رعایت این قوانین و ثبت علامت تجاری ثبت کننده علامت قانونا صاحب حقوق قانونی ذیل می باشد:

الف ـ استفاده از هر علامت كه در ایران ثبت شده باشد، توسط هر شخص غیراز مالك علامت‌، مشروط به موافقت مالك آن می‌باشد

ب ـ مالك علامت ثبت شده می‌تواند علیه هر شخصی كه بدون موافقت وی از علامت استفاده كند و یا شخصی كه مرتكب عملی شود كه عادتاً منتهی به تجاوز به حقوق ناشی از ثبت علامت تجاری گردد، در دادگاه اقامه دعوی نماید. این حقوق شامل موارد استفاده از علامتی می‌شود كه شبیه علامت ثبت شده است و استفاده از آن برای كالا یاخدمات مشابه‌، موجب گمراهی عموم می‌گردد.

ج ـ حقوق ناشی از ثبت علامت‌، اقدامات مربوط به كالاها و خدماتی را كه توسط مالك علامت یا با موافقت او به كشور وارد و در بازار ایران عرضه می‌گردد، شامل نمی‌شود.

د ـ مدت اعتبار ثبت علامت ده سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن می‌باشد. این مدت با درخواست مالك آن برای دوره‌های متوالی ده ساله با پرداخت هزینه مقرر، قابل تمدید است‌. یك مهلت ارفاقی شش ماهه كه از پایان دوره شروع می‌شود، برای پرداخت هزینه تمدید، با پرداخت جریمه تأخیر، درنظر گرفته می‌شود.

نکته حائز اهمیتی که مادر این مقاله به بررسی آن می پردازیم عدم اجباری بودن ثبت علامت تجاری می باشد بین معنا که اگر شخص یا مجموعه ایی علامتی برای معرفی فعالیت خود برگزید ملزم به ثبت آن نمی باشد اما باید در نظر داشت در چنین شرایطی قانون نیز قادر به حمایت از حق انحصار استفاده از علامت تجاری نمی باشد لذا مسلما با وجود عدم اجبار قانونی به نفع صاحبین مشاغل می باشد که در صورت استفاده از علامتی به عنوان علامت تجاری آن را ثبت نمایند .

بنابراین دریافتیم که ثبت علامت تجاری اجباری نمی باشد و اعلام و ثبت آن اختیاری است اما در مواردی خاص ثبت ومعرفی این علامت اجباری اعلام شده است: بنا به تبصره ماده یک قانون اختراع مواردی که توسط قانون گذار از قانون اختیاری بودن ثبت علامت مستثنی اعلام شده اقلام ذیل می باشد:

داروهای اختصاصی (اسپسیالیته)مورد استعمال طبی یا بیماری

مواد غذایی که در لفاف و ظروف مخصوص باشند

نوشیدنی ها و آب های گازدار

لوازم آرایش که برای استعمال مستقیم بر روی پوست انسان به کار می رود

بنابراین و با استناد به این ماده از قانون این گونه مواد دارویی، آرایشی و مواد غذایی

بنا بر این قانون و مواد آن تمامی اجناس غذایی دارویی و طبی ذکر شده چه تولید داخل باشند و چه تولید خارجی باشند که وارد کشور شده باشند علاوه بر نام تجاری خاصی که بر روی آنها زده می شود و علامت تجاری ثبت شده نکات زیر نیز لازم است که درج شود :

الف-اسم تجارتی و نشانی سازنده ی جنس با قید کشور مبدا

ب-شماره ثبت علامت در ایران

مواد لازم الاجرا از این قانون به شرح ذیل می باشد:

1- علامت و مشخصات اشاره شده الزاما باید قبل از به معرض فروش گذاشتن کالا بروی آن درج شود این برچسب نمی بایست به آسانی از روی بسته بندی برداشته شود قرار دادن این اطلاعات به زبان فارسی و یا به زبان بیگانه به صورت خوانا الزامی می باشد: نام کشور مبدا و نام و نشانی سازنده علامت و شماره ثبت و از زمانی که وزارت بهداری اعلام کند شماره و تاریخ اجازه ی فروش در ایران

2- به موجب آیین نامه وزارت اقتصاد در سال 42 راجع به اجرای مقررات آیین نامه نصب و ثبت اجباری علایم صنعتی بر روی اجناس دارویی،خوراکی و آرایشی که تحت آگهی منتشر شد و طی آن کلیه ی داروهای اختصاصی مورد استعمال طبی یا دامپزشکی،مواد غذایی،آرد های مخصوص-چای های مختلف،کاکائو،شکلات،آب نبات،پنیر،مربا،ترشی،کره،روغن های مختلف،مشروبات الکلی و غیر الکلی ،آب های معدنی یا گازدار،شربت ،آبجو،آب میوه،لوازم آرایش و وجاهت که برای استعمال مستقیم بر روی بدن انسان به کار می رود مانند صابون،خمیر،پماد،پودر،محلول،عطریات،ادکلن اعم از آن که در داخل ایران ساخته و یا در خارج ساخته و یا در خارج ساخته و وارد کشور می شود بایستی با برچسبی که دارای علامت صنعتی یا تجارتی ثبت شده موجود باشد ،به معرض فروش گذاشته شود.

در خاتمه ی این آگهی آمده است:بنابراین به کلیه ی وارد کنندگان و تولیدکنندگان اجناس مشروحه فوق اخطار می شود که از تاریخ نشر این آگهی در ظرف مدت یک ماه نسبت به ثبت و نصب علایم مقرر در این آیین نامه اقدام نمایند.پس از انقضا مهلت یک ماه، کلیه ی کالاهایی که علائم مربوط به آن ها ثبت و نصب نشده باشد اعم از این که نزد واردکننده یا تولیدکننده یا فروشنده(عمده فروش،مغازه دار،کسبه جزء)پیدا شود عین کالا ضبط و طبق بند(ب)از ماده ی 249 مجازات عمومی تحت تعقیب قانونی قرار خواهد گرفت.
منبع: ثبت شرکت کیاثبت